Hamburger Bahnhof – Uluslararası Çağdaş Sanat Müzesi, Türk sanatçı ve opera sanatçısı Semiha Berksoy’un (1910-2004) Almanya’daki ilk büyük retrospektif sergisine ev sahipliği yapacak. Sergi, Berksoy’un Berlin ile olan derin bağlarını ve sanat kariyerinin izlerini, opera ve görsel sanatlar arasındaki benzersiz birleşimi keşfedecek.
Semiha Berksoy 1936-1939 yılları arasında Berlin’deki Hochschule für Musikte eğitim aldı ve buradaki sanatsal gelişimini, dünya çapında tanınan bir opera sanatçısı ve ressam olarak sürdürdü. Sergi, Berksoy’un Berlin’deki sanatsal yolculuğunu on altı yılı aşkın bir süreyle yansıtarak, sanatçının yaşamı ve eserleri arasındaki tematik bağı derinlemesine keşfedecek. Berksoy’un görsel sanatlar ve opera kariyerini şekillendiren figürler, annesi Fatma Saime, şair Nâzım Hikmet, simgesel opera karakterleri ve Türk sanat hayatındaki önemli dönüm noktaları sergide yer alacak. 80’den fazla tablo ve kağıt üzeri eser, film klipleri ve ses kayıtlarıyla Berksoy’un uluslararası kültürel etkisini gözler önüne serecek.
Semiha Berksoy’un Berlin’e Yolculuğu ve Opera Kariyeri
1930’ların başında Türkiye’deki başarılarının ardından Berksoy, Berlin’e yerleşmek üzere Atatürk’ün bursuyla Hochschule für Musik’te eğitim almaya başladı. 1939’da, Richard Strauss’un 75. doğum günü için sahnelenen Ariadne auf Naxos’ta başrol oynayarak büyük övgü topladı. Ancak II. Dünya Savaşı nedeniyle Türkiye’ye dönmek zorunda kaldı. Berksoy, Türkiye’de Türk Devlet Opera ve Balesi ve Ankara Devlet Konservatuvarı’nın kurulmasında önemli rol oynadı.
Berksoy, Berlin ile olan bağlarını 1969’da Haus am Lützowplatz’ta açtığı kişisel sergi ve 1998’deki Recent Art from İstanbul (Haus der Kulturen der Welt) gibi uluslararası sergilerle devam ettirdi. 2000 yılında 90 yaşında, New York’taki Lincoln Merkezi’nde Wagner’in Tristan ve Isolde eserinden Liebestod aryasını seslendirerek büyük bir performans sergiledi.
İstanbul Modern’deki Retrospektif
İstanbul Modern’de, 6 Aralık’ta açılacak Semiha Berksoy retrospektifi, sanatçının 60 yılı aşkın süredir geliştirdiği çok yönlü ve katmanlı sanat anlayışını gözler önüne serecek. Sergi, Galerist tarafından temsil edilen Berksoy’un eserlerini geniş bir izleyici kitlesiyle buluşturmayı amaçlıyor. Berksoy’un resimleri ve opera performansları arasındaki bağlantıları ortaya koyan sergi, seçilen 100’e yakın eserin yanı sıra arşiv belgeleri, film klipleri ve ses kayıtları ile ziyaretçilere sunulacak. Sergi, 11 Mayıs 2025’e kadar ziyaret edilebilecek.
Semiha Berksoy: Türkiye’nin Sanat İkonu
Semiha Berksoy, Cumhuriyet kuşağının en önemli sanatçılarından biri olarak, Türk sanat dünyasında derin izler bırakmıştır. 19 yaşında Güzel Sanatlar Akademisi’ne kabul edilen Berksoy, Darülbedayi Tiyatro Okulu’nu da kazanarak sahneye adım atmıştır. Türkiye’nin ilk sesli filmi İstanbul Sokakları ve ilk Türk operası Özsoy’da yer almış, yurtiçinde ve yurtdışında sayısız temsilde rol almıştır. 1936 yılında, Berlin Yüksek Müzik Akademisi’ne gönderilen Berksoy, burada birincilikle mezun olmuş ve pek çok ödül kazanmıştır.
Kültürel Etkileri ve Uluslararası Sergileri
Berksoy, yaşamı boyunca Venedik Bienali (2005, 2024), Sharjah Bienali (2014), Lyon Bienali (2022) gibi prestijli etkinliklerde yer almış, New York ve Berlin gibi kültür başkentlerinde önemli performanslar sergilemiştir. 2000 yılında, 90 yaşında New York Lincoln Center’da Wagner’in Aşk Ölümü aryasını seslendirmiştir.
Berksoy’un sanatında hayat, ölüm ve zaman gibi derin temalar işlenmiş, cesur ve özgün kişiliği resimlerine yansımıştır. Sanatını, yaşamını ve duygu dünyasını birleştirerek, sanatı ve opera kariyerini eşsiz bir biçimde harmanlamıştır.
Hamburger Bahnhof Hakkında
Hamburger Bahnhof, Berlin’in en büyük çağdaş sanat müzesi olarak, 15.000 m² sergi alanıyla Almanya’nın Ulusal Galerisi koleksiyonlarına ev sahipliği yapmaktadır. Müze, yılda 450.000 ziyaretçi ağırlamaktadır ve 3 koleksiyon sergisi ile 8-12 geçici sergi düzenleyerek çağdaş sanatı izleyicilere sunmaktadır.