Maxi Magazin İkonlar’da bu hafta: Chema Madoz
“Nesnelerin sahip olduğu önem ve çıkarımlar ve onlara çağrışım güçlerini nasıl bahşettiğimiz oldukça şaşırtıcı. Onları yaşam olayları, zaman içindeki anlar, insanlar ve fikirlerle ilişkilendiririz. Onlarla çalışmaya ilk başladığımda bu benim için büyük bir keşifti.” Chema Madoz
1958 doğumlu Jose Maria Rodriguez Madoz, daha çok Chema Madoz olarak bilinir, siyah beyaz sürrealist ve şiirsel fotoğraflarıyla tanınan İspanyol bir fotoğrafçıdır. Chema Madoz, 1980-1983 yılları arasında Universidad Complutense de Madrid’de Sanat Tarihi okudu. Fotoğraf ve görüntüleme çalışmalarına da ilk kez burada üniversite yıllarında başlamış oldu.
2001 yılında yayınlanan bir röportajda Chema, fotoğraflarını çekmek için o an Hasselblad kamerasını kullandığını açıklamıştı. Chema Madoz: Objetos 1990–1999 adlı kitabın daha önce kullandığı 6×6 Mamiya yerine tamamen bu kamerayla çekildiği tahmin ediliyor.
Chema Madoz sergileri
Kasım 2011’de İspanya Prensi Felipe ve Prenses Letizia, Şilili First Lady Cecilia Morel ile birlikte Museo de Arte Contemporáneo’da (Santiago, Şili) Chema Madoz’un çalışmalarının yer aldığı bir sergi açtı. 1999 yılında, Santiago de Compostela’daki Centro Gallego de Arte Contemporáneo, 1996 ve 1997 yılları arasında üretilen eserlerin yer aldığı kişisel bir sergiyi sergiledi. Aynı yılın sonunda Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, “Objetos 1990 – 1999” adlı kişisel sergisini ona adadı. Bu müzenin bir İspanyol fotoğrafçıya yaşamı boyunca adadığı ilk retrospektif sergi.
Chema Madoz’un sanatı: “Hiçbir şey göründüğü gibi değildir.”
Çocukluğundan aktardığı bir hikaye göre Madoz, okulun ilk gününde sınıfına geç kalmış. O geldiğinde diğer çocukların hepsi mutfakta büyük bir masanın etrafına çoktan oturmuşlardır bile ve tahmin edilebileceği gibi ona hiç yer kalmamış. Öğretmeni de ona endişelenmemesi gerektiğini onun için hemen bir yer hazırlayabileceğini söylemiş ve fırının kapısını açarak onu bir masa olarak kullanabileceğini göstermiş. Madoz’da fırının açık kapısının üstüne defterimi koymuş, fırının içindeki siyahlığa bakarak taburesine oturmuştur. Belki de Madoz böylece bir şeyi anlamanın bir değil birden fazla yolu olduğunu, nesnelerin, işlevlerinin dışında başka amaçlar için de kullanılabileceklerini daha çok küçük yaşlarda keşfetmiş. Belki o günün etkisiyle belki daha sonra başka keşiflerle bilinmez Madoz, etrafımızı çevreleyen tanıdık nesnelerin saklı yüzlerini bulup çıkartmak, olası diğer dünyaların kapılarını aralamış. Ama tüm bu gizemli anlatımlara rağmen onun fotoğrafları su kadar berraktır. Bu fotoğraflar 7’den 70’e herkese hitap edebilir. Madoz, üslubunu saklamaz aksine vurgular çünkü bu onun yarattığı bir tarzdır. Nesnelerdeki grafik öğeler onun ilgisini çeker. Keskin mizah anlayışıyla nesneleri göründüklerinden farklı bağlamlara taşır. Bunları yaparken de siyah beyaz fotoğrafı kullanmayı tercih eder. Çünkü böylelikle gerçek olmayan dünyasını daha da güçlendirebilmiş, bizi orada, fotoğrafta doğrudan görülmesi gerekeni görmemizi kolaylaştırmıştır. Sadece kendi dünyasına anlam katmakla kalmamış, dünyanın pek çok şehrinde sergiler açmış, çalışmaları müzeler ve koleksiyoncular tarafından satın alınmıştır. Madoz, uzun bir zamana yayılan fakat aynı üslupta, çoğunlukla da Hasselblad yada 6X6 Mamiya ile kendi evindeki stüdyosunda çekmiş olduğu tüm bu çalışmalarını “Kişisel Yorumlamalar” başlığı altında toplar. Ve onun için gerçekten de kelimenin tam manasıyla “hiçbir şey göründüğü gibi değildir!”
